یکی از شکایت های والدین در طول سال تحصیلی از فرزندانشان انجام ندادن تکالیف درسی و مدرسه است. این مسئله به ویژه پس از تعطیلات نوروزی که دانش آموزان ۲ هفته تعطیل بوده اند به مراتب بیشتر هم می شود.
بچه ها در طول تعطیلات دور کتاب و دفتر و تکلیف مدرسه را خط می کشند و از کلاس و درس فاصله می گیرند. به همین دلیل پس از حضور در مدرسه اشتیاق چندانی به انجام تکالیف از خود نشان نمی دهند.
فرزند پروری و تکالیف مدرسه :
شکی نیست که شیوه درس خواندن بچه ها در منزل ارتباط مستقیمی با سبک فرزند پروری والدین دارد و هر قدر والدین والدگری آگاهانه را اجرا کنند، در شیوه درس خواندن بچه ها کمتر با مشکل مواجه می شوند.
دکتر هاشمیان نژاد با بیان این مطلب به خراسان می گوید: ابتدا بهتر است هدف از انجام تکالیف درسی مشخص شود. هدف از این تکالیف تکرار و تمرین دروس برای یادگیری بهتر دانش آموزان است.
دانش آموز با انجام تکلیف به کنجکاوی، جست وجو و برخورداری هر چه بهتر از آن چه فرا گرفته است می پردازد و سعی می کند به فراگیری خارج از چارچوب درس و مدرسه بپردازد.
بنابراین تکالیف باید هدفمند و اصولی باشد نه کاری برای تلف کردن وقت کودک. این در حالی است که در بیشتر موارد بچه ها و والدین از حجم تکالیف درسی شکایت می کنند، آن را ملال آور و کسل کننده می دانند و انجام آن را در یادگیری بهتر دروس رد می کنند.
بدیهی است که نقش سیستم آموزشی را در این مسئله نمی توان نادیده گرفت اما در این بحث ما به نقش والدین و تأثیر شیوه فرزند پروری بر انجام تکالیف درسی بچه ها می پردازیم
توجه به پیش نیازها :
دکتر هاشمیان نژاد با اشاره به این که لازم است برخی مهارت ها قبل از مدرسه در کودک پرورانده شود، تاکید می کند: متاسفانه بسیاری از خانواده ها به این نکته کمتر توجه می کنند. به عنوان مثال در درس ریاضی باید مهارت های فضایی و دیداری کودک تقویت شود. یعنی بتواند تصویر ذهنی از درس داشته باشد.
گاهی اصرار والدین بر یادگیری درس از روی کتاب بی فایده است و باید مهارت های دیگری در وی تقویت شود. در چنین شرایطی مشورت با معلم برای یادگیری و استفاده از وسایل کمک آموزشی می تواند بسیار کمک کننده باشد.
گاه می توان فعالیت های درسی را با کارهای مورد علاقه کودک تلفیق کرد تا انگیزه وی برای انجام تکالیف درسی بیشتر شود. به عنوان مثال برای تقویت املای کودک از او بخواهیم نوشته های بازی مورد علاقه اش را بخواند و حروف را اسم ببرد، اسم خودش و اسم کسانی را که دوست دارد، بنویسد.
ترکیب بازی با درس یکی از بهترین روش های آموزشی است که مورد تایید همه کارشناسان و اهل فن است.
سختگیری ممنوع
توجه به تفاوت کودکان از سوی والدین امر بسیار مهمی است و نباید برای کودکان ضعیف تر سختگیری بی جا کرد. بعضی کودکان کندتر هستند و نیاز به زمان بیشتری برای نوشتن دارند، برخی دیرتر درس را متوجه می شوند و برخی علاقه کمتری نسبت به یک درس نشان می دهند.
همین ویژگی باعث می شود کودک مرتب از انجام تکالیف طفره برود و والدین که ریشه مشکل را پیدا نکرده اند، روز به روز سختگیرتر می شوند و مشکل کودک را تشدید می کنند. بنابراین مقایسه درس کودکان با یکدیگر کار اشتباهی است.
وقتی کودک ضعیف تر است والدین باید ابتدا با او همدلی و سپس تلاش کنند از میان صحبت های کودک علت این امر را جویا شوند. بچه ها گاهی اوقات مشکل را می گویند اما نه به زبان بزرگ ترها بلکه به زبان خودشان؛ بنابراین بهتر است والدین به دقت به حرف کودک گوش کنند و راه حل را از حرف های او بیابند.
در واقع نباید کودک را وادار کرد که دلیل ننوشتن تکالیفش را بگوید بلکه باید از او خواست احساسش را بگوید، دوست دارد چه کارهایی انجام دهد، از چه کارهایی بدش می آید و… سپس از حرف های خودش استفاده کرد و دلیل مشق نوشتن و انجام تکالیف را برای او توضیح داد.
نکته این جاست که قاطعیت والدین حتی در این شرایط هم حیاتی است و کودک باید بداند انجام تکالیف وظیفه اوست، وظیفه ای که باید انجام دهد.
مهم‌ترین مطالب دراین‌باره:
هر دانش آموزی باید بهترین زمان برای انجام تکالیفش رو پیدا کنه که البته معمولا، دانش آموزا موفق نمیشن یه زمان مناسب برای یادگیریشون انتخاب کنن و این باعث میشه علاقه شون به مطالعه از بین بره.
یکی از مزایای تکالیف مدرسه اینه که به دانش آموز کمک میکنه تا آموزش و یادگیریش موثرتر بشه.
یه کودک بدون آموزش و تحصیل مثل یه پرنده بدون باله بنابراین، همه باید ارزشش رو بدونن و بهترین روش و زمان رو برای یادگیری شون پیدا کنن.
بچه ها می تونن تکالیف شون رو هر وقت که بخوان انجام بدن اما بهتره هرکس زمان مناسب خودشو پیدا کنه طوری که با انجام تکالیفش یادگیریش بالاتر بره و درکل این کار باعث پیشرفت تحصیلیش بشه.
صبح زود و قدرت بالای یادگیری
صبح زود برای بعضی از دانش آموزا زمان مناسبیه. دانش آموز سرحال و بانشاطه و ذهنش کاملا آماده است تا هر موضوعی رو به راحتی بتونه یاد بگیره.
میتونه صبح زود با انتخاب یه مکان خنک و آروم، مسائل پیچیده و دشوار رو حل کنه و یا هر درس سخت و مفهومی رو به خاطر بسپاره.
انجام تکالیف با آرامش و سکوت در اواخر شب
خیلی از دانش آموزا عادت دارن آخر شب درس بخونن و تکالیف شون رو انجام بدن و به هر دلیلی دوست دارن شب ها دیروقت بخوابن.
این موقع از شب براشون زمان مناسبیه چون خونه پر از آرامش و سکوته و همه خوابن درنتیجه میتونن تکالیف شون رو با آرامش خاطر و طمانینه انجام بدن. برای این دسته از دانش آموزا آخر شب زمانیه که میتونن تمام تکالیف و سوالات شون رو خیلی راحت و سریع انجام بدن.
اما درمورد کودکان و دانش آموزان نوجوان در سن رشد مساله فرق میکنه، اونا بخاطر سلامتی و رشدشون باید شب ها زود بخوابن بنابراین بهتره تکالیف خود را زودتر انجام دهند.
بهترین زمان، بلافاصله پس از مدرسه
یه پیشنهاد فوق العاده به دانش آموزا اینه که وقتی از مدرسه برگشتن بعد از یه استراحت کوتاه بلافاصله شروع به مطالعه و انجام تکالیف شون بکنن.
این کار خیلی تاثیر گذاره چونکه دانش آموز به راحتی هرآنچه در کلاس یادگرفته رو بخاطر میاره.
چگونه روی مطالعه و تکالیف تمرکز کنیم؟
بعد از اینکه بهترین زمان رو برای انجام تکالیف تون پیدا کردین باید یه برنامه کامل و منعطف براش بنویسین و بهش پایبند باشین. حالا باید به این توجه کنیم که چطور تمرکزمون رو بالا ببریم تا کمترین اشتباه رو بکنیم.
– باید عوامل حواس پرتی رو از بین ببریم. مثلا نباید جلوی تلویزیون بشینین یا اینکه موبایل و وسایل الکترونیکی دیگه رو در زمان انجام تکالیف و مطالعه خاموش نگه دارین و کنارمون نذارین.
– یه محل آروم برای مطالعه پیدا کنین که کسی مزاحم درس خوندن و نوشتن تکالیف تون نشه.
– همه وسایل مورد نیاز تکالیف تون رو قبل از انجتم دادنش فراهم کنین تا مجبور نباشین حین انجام تکالیف برای پیدا کردن کتاب، مداد، خط کش و … وقت صرف کنین که تمرکز و سرعت تون رو پایین بیاره.
– حتما اشکالات درسی تون رو رفع کنین و گرنه نمیتونید تمام مساله ها رو حل کنین و کامل یاد بگیرین. برای این کار میتونین از معلم یا حتی دوستان تون کمک بگیرین
– برای دانش آموزان ابتدایی والدین میتونن این پیشنهادات رو برای فرزندشون اجرا کنن.
تهیه کننده : آموزگارپایه چهارم-خانم اکبری
تایید کننده : معاون آموزشی-خانم صالحیان مهر